Verwachting Verwachting


Verwachting

Met de nu beginnende Adventsweken kijken we naar de toekomst. Dat doen we niet zonder zorg. We leven in een tijd van snelle verandering. In ons land worden de tegenstellingen tussen verschillende groepen en partijen scherper, en het wordt lastiger om een regeringscoalitie te vormen met een samenhangende visie. Ook internationaal verliest de samenwerking tussen oude bondgenoten haar vanzelfsprekendheid. Ieder land is daardoor meer op zichzelf aangewezen. In plaats van internationaal recht gaat dan het recht van de sterkste gelden. Dat is vooral slecht nieuws voor de kleinere landen.

De bedoeling van religie en geloof is dat ze mensen nader tot elkaar brengen. Helaas is ook dat allerminst vanzelfsprekend. Een factor daarbij is de opkomst van geradicaliseerde en gewelddadige groepen die zich als islamitisch presenteren, en wereldwijd veel slachtoffers maken. Wie op straat de roep Allahu akbar (God is groot) hoort kan zich beter uit de voeten maken. Dat is triest. Uiteraard bezorgt dat de islam, en daarmee religie in het algemeen, een slechte reputatie. Wel moeten we bedenken dat de meeste slachtoffers moslims zijn.

Het christendom is een wereldwijde religie die verwant is aan de beide andere religies die teruggaan op Abraham: het jodendom en de islam. De Tenach is onderdeel van de christelijke Bijbel, daar aangeduid als het Oude Testament. En blijkens de Koran is Allah, de God van de islam, dezelfde als die zich aan Abraham en Jezus heeft geopenbaard. De verwantschap van de drie is onmiskenbaar, evenals de verscheidenheid van elk van de drie.

De evangeliën vertellen het leven en het onderwijs van Jezus, aan wie de titel Christus, Messias, wordt gegeven. Hij zet de wetten en geboden uit de Tora in een nieuw licht. Het gebod God lief te hebben boven alles is afkomstig uit de Tora. Ook het gebod de naaste lief te hebben als jezelf is daar te vinden. Daarin klinkt de gouden regel door, die gemeenschappelijk is voor de meeste levensovertuigingen: behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden. Jezus noemt deze twee geboden samen als de kern van alle geboden. Maar hij voegt daaraan toe dat deze beide hetzelfde zijn.

Vergeleken met jodendom en islam is een bijzonderheid van het christendom dat Jezus God zijn vader noemt. Dat wekt bij uitstek de ergernis op van de leiders van het volk, en dat leidt tot Jezus’ veroordeling door het Sanhedrin. Maar Jezus leert zijn leerlingen om hetzelfde te doen, en evenals hij God als vader aan te spreken. Overigens had de veroordeling voor Pilatus een andere grond. Daar werd Jezus ervan beschuldigd dat hij zich koning van de Joden had genoemd.

Advent is een periode van verwachting. We zien uit naar de geboorte van een kind, waarin het woord van God de gedaante van een mens aanneemt. Hij verkondigt een ongewoon koninkrijk, waarin de koning de dienaar is van allemaal. Je kunt hem tegenkomen in de gedaante van de minste van de mensen. In dat koninkrijk moet je klein durven zijn om groot te worden. Daar vind je het geluk als je het niet zoekt voor jezelf.  Daar verlies je het leven als dat alleen om jezelf draait. Advent is steeds weer een tijd van bezinning.                                                                                                                                 Gerard Nienhuis
 
terug