Terugkijken en vooruitkijken Terugkijken en vooruitkijken
Terugkijken en vooruitkijken
Gedenken, terugkijken, doen we op de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Een week later, met Eerste Advent, begint het vooruitkijken naar de komst van Jezus op aarde.
In de eredienst klinkt wekelijks het terugkijken in het gebed om ontferming en verootmoediging en in de schuldbelijdenis. Het vooruitkijken horen we o.a. bij de oproep om de zegen, die we hebben ontvangen, door te geven.

Terugkijken, herinneren en herdenken helpt om het leven in veranderende omstandigheden telkens opnieuw vorm en inhoud te geven.
‘Iemand is pas echt dood, als zijn naam niet meer wordt genoemd’.
De dit jaar geopende mogelijkheid, om dood geboren kinderen alsnog officieel in te schrijven met hun eigen naam, is daarom zo betekenisvol.
Het is de waarde van een naam levend houden. Dat geldt ook voor het herdenken van iemand, die we niet persoonlijk gekend hebben.

Met de Bijbel kunnen we terugkijken op de schepping en de geschiedenis van God met het volk Israël. Ook kunnen we lezen over het onderwijs, dat Jezus heeft gegeven. De Bijbel maakt ons ook bekend met de gaven van de heilige Geest.
 
Niet terugkijken heeft het risico op herhaling van fouten, omdat er niet geleerd wordt van eerdere daden. Niet terugkijken kan verstikkend werken met uiteindelijk een veel grotere schade. ‘Zachte heelmeesters maken stinkende wonden’.

In het Bijbelboek Handelingen (H27) staat hoe het schip, waarop Paulus voer, dagenlang in zwaar weer terecht komt. Er lijkt geen hoop op redding.
Paulus begint zijn boodschap aan de opvarenden met: ‘Had maar naar mij geluisterd, … dan waren ons deze moeilijkheden bespaard gebleven.’
Paulus kijkt eerst terug. Niet om alsnog gelijk te krijgen, maar omdat het verleden niet verzwegen moet worden, als er een nieuw begin moet worden gemaakt en als we eerlijk vooruit willen kijken. Paulus vervolgt met de oproep om vol te houden door te delen wat hij in een droom van de engel van God gehoord heeft: ‘Niemand van jullie zal omkomen’.
Een bemoediging is alleen geloofwaardig als er een basis onder ligt. Anders is het ‘gebakken lucht’ of als in het sprookje van de kleren van de keizer.  
Pas als we een probleem kennen en erkennen, kunnen we op zoek gaan naar een oplossing.
Er is een tijd om terugkijken en een tijd om vooruitkijken. Prediker schreef het al.
 
Vooruitkijken is nodig om te bepalen waarheen we willen koersen. Want alleen als we het doel van de reis weten, kunnen we de juiste weg daar naar toe kiezen.
De Bijbel geeft ons heel diverse en veelzeggende beelden van waar we naar uit kunnen kijken: een nieuw Jeruzalem, een nieuwe hemel en een nieuwe aarde.

In de diverse namen van God klinkt door hoe God altijd aanwezig is: ‘God van tijd en eeuwigheid’ en ‘God, die was’, ‘God, die is’ en ‘Ik zal er zijn’.
Met terugkijken en vooruitkijken mogen we leven in het heden, wat de toekomst brengen moge!

Ds. Marjan Zebregs 

 

 
terug